Borsada Yatırım Yaparken Yaptığım Hatalar

 Herkese iyi günler değerli okurlar bu yazımda 4 yıl kadar önce yatırım yapmaya başladığım BİST yani Borsa İstanbul'da hisse senedi alım satımı yaparken yaptığım hataları sizlerle paylaşmak istiyorum. Belki yeni yatırım yapmaya başladınız ya da ilk defa yatırım yapacaksınız bilmiyorum fakat bu kötü tecrübeleri aklınızın bir kenarında tutmanızda fayda var. 

Borsada Nasıl Hata Yapılır?

Ben bu konuyu şöyle değerlendirmekte fayda olduğunu düşünüyorum. Nasıl ki bu yazıyı okuyan değerli dostum belki bir meslek sahibisin ya da uzmanı olduğun bir alandan bir gelir elde ediyorsun; borsaya da bu şekilde bakmak gerekiyor. Borsada yatırım yapıp para kazanmak bu işi öğrendiğin anlamına gelmiyor maalesef. Çünkü şansla sadece borsada para kazanılmıyor. Yolda yürürken bir kazı kazan alıp oradan da para kazanabilirsin ve bu seni kazı kazan uzmanı yapmaz. Öncelikle borsada yapılan hataların en büyüğü burada para kazandıktan sonra insana gelen rahatlama ve ben bu işi öğrendim yanılsaması, hataların kritik başlangıcı bu diyebiliriz. Peki bu hataya düşmemek için ne yapmak gerekiyor dediğini duyar gibiyim. Borsada kazandığın parayı neden kazandığını öğrenmeye başladığın an, işte şimdi öğrenmeye başladın diyebiliriz. Bununla birlikte; telegram grupları, whatsapp grupları ya da bilirkişilerin ağzından şu hisseyi alın, bu hisseyi satın gibi size hayal pazarlayanların sözleriyle alım satım yapmak da mutlaka sizi bir yerde hata yapmaya itecektir. En korktuğum hatalardan birisi ise para kazandıktan sonra gelen özgüven ile yüklü miktarda işlem yapılması hatta borç parayla, krediyle ya da ev veya araç gibi varlıkları satarak ben nasılsa borsadan para kazandım bu paraları katlayıp daha fazla kazanayım hatası en korktuğum hatalardan bir tanesi. 

Borsada yaptığım hatalar

Borsada Hatalı Alım Satımlar Yaparak Çok Para Kaybettim

Sanırım borsada bana en fazla para kaybettiren hatalarımdan bir tanesi adını bile duymadığım şirketlerin sadece grafiklerine bakarak yaptığım trade işlemleri olmuştur. 2 sandalye, 1 masadan ibaret diye isimlendirilen bu şirketler sözde büyük getiriler sağlamış ve grafikleri çatır çatır yeşil mumlarla dolu bir geçmişe sahip oluyor genelde ve ben de bu yükselen trene atladıktan sonra belki bir miktar kazanıyorum ve bir anda bu yükselişler şelale gibi düşüşlere döndüğünde çok ciddi paralar kaybediyordum. Bu gün borsada çok nadir ne iş yaptığını bilmediğim, bilançolarına göz atmadığım şirket hissesi trade ediyorum ve böyle hataları minimuma indirmiş durumdayım. Geriye dönük baktığım zaman kendime şunu alışkanlık haline getirdim. Ben bir şirketin hissesini satın alıyorsam bu şirkete küçük bir ortak oluyorum; kar yaptığında da bu şirkete ortağım, zarar ettiğinde de ortağım. Dolayısıyla ortağım ne iş yapıyor, geçmiş verileri nasıl? Bu gibi soruları sorarak araştırma yapmanın bana hiç bir zararı olmaz mantığıyla alıp sattığım şirketlerin hisselerini bazı süzgeçlerden geçiriyorum. 

Büyük Şirketler Kazandırmıyor Diye Düşünüyordum

Ülkemizde global iş yapan o kadar büyük şirketler, holdingler ve işletmeler var ki bunların borsa da grafiklerine baktığımda o yavaş fakat istikrarlı büyümeleri bana hep para kazandırmadıkları imajını çiziyordu. Çünkü amaaan kim o kadar yıl o kağıdı alacak da elinde tutacak para kazanacak diye saçma düşüncelerim vardı. Ta ki sürekli yaptığım trade işlemleri hem elimde olan şirket lotlarını azaltıp hem ana paramı erittikçe uzun vade şirketleri tutmanın daha mantıklı olduğunu gördüm. Burada şöyle bir örnek de vermek istiyorum sizlere : Türk Hava Yolları (THYAO) üzerinden bu günden itibaren 5 yıl geriye dönük baktığım zaman 12 TL gibi seviyelerden bu gün 300 TL seviyelerine yaklaşık 25-30 kat arası bir yükseliş görebilirsiniz. 5 yıl içerisinde ne kadar büyük bir kazanç. Ancak bu 5 yıl içerisinde THYAO hissesinde 6 defa hissesin ciddi fiyat düşüşleri yaşadığını da grafik üzerinden görebilirsiniz. İşte asıl o fiyat düşüşlerinin uzun vadede kazanılan parayı daha da arttırdığını düzenli alım yaparak öğrendim. 

THYAO hissesi 5 yıllık grafiği 20.08.2024

Yatırım Fonları ile Çok Geç Tanıştım

Bazen keşke borsada işlem yaptığım günlerde fonlar ile tanışsaydım diye düşündüğüm oluyor. Ancak o gün ki aklımla bu kadar yavaş bir piyasada işlem açar mıydım orası da meçhul. Yatırım fonlarını internette biraz araştırarak ne olduğunu öğrenebilirsiniz fakat özetle borsada sizin için çok cüzi miktarlarda işlem ücretleriyle işlem yapabilecek bilgili ve donanımlı insanlara paranızı emanet ediyorsunuz diyebilirim. Borsada biraz para kazandığımda kendimi bu işin alimi olarak göreceğime ve hatalar yapacağıma yatırım fonlarında daha az risk ile daha fazla para kazanabilirdim. Üstelik tek bir şirkete ya da bir şirketler grubuna yatırım yaparak risk almak yerine bir sürü enstrümana ya da şirketlere, holdinglere tek bir kalemde yatırım yaparak riskimi minimuma indirebilirdim. Geçtiğimiz günlerde ben Meksika'da tatildeyken sanırım 3 Ağustos 2024 dünya genelinde ciddi bir ekonomik sıkıntı patlak vermişti ve neredeyse tüm dünya ülkeleri borsalarında çok sert düşüşler yaşanmıştı. O gün için BIST şirketlerinin çok büyük bir bölümü sadece 1 günde -%10 ve devamında ki birkaç gün içerisinde -%30 gibi sert düşüşler yaşamıştı. Elimde olan bir miktar hisselerde de sert düşüşleri gördüğümde fonlarda en yüksek günlük -%4-5 gibi düşüşleri gözlemledim. 

Finansal piyasalarda para kazanmak kadar kaybetmek de oldukça doğal karşılanmalı ve büyüklerin şu lafı asla unutulmamalı kar ve zarar kardeştir. Para kazanın, para kaybedin fakat benim sizlere çokça hata yapmış ve hatalarından ders çıkartmış birisi olarak tavsiyem : Bu gibi işlerden kendinize kazanç hedefliyorsanız lütfen bu işleri öğrenmeye mesai harcayın. Herkese bol kazançlar diliyorum, kendinize çok iyi bakın.